Een voorste kruisbandlaesie (kapotte voorste kruisband) wordt bij mensen ook wel een voetbalknie genoemd. Bij voetballers wordt dit probleem vaak gezien. luxatie komt regelmatig voor bij de hond. Patella is de Latijnse naam voor knieschijf en luxatie betekent ontwrichting. De klachten worden meestal gezien voor het tweede levensjaar. Bij de helft van de dieren komt de aandoening beiderzijds voor. We zien het vaker bij kleine honden en ook bij bepaalde rassen komt het vaker voor. De aandoening wordt vaker gezien bij:
- Toypoedel
- Yorkshire Terrier
- Keeshond
- Chihuahua
- Boston Terrier
- Pekingees
- Cavalier King Charles Spaniel
- Labrador Retriever
- Golden Retriever
- Akita Inu
- Alaska Malamute
- Boxer
- Husky
Anatomie van de knie
De knie is het gewricht tussen het boven- en onderbeen. Doordat banden de knie stabiliseren, kan een gezonde knie kan alleen in voorachterwaardse richting bewegen. De collateraalbanden lopen aan de binnen-, en buitenzijde van de knie en voorkomen dat het onderbeen naar opzij kan bewegen. De voorste kruisband voorkomt dat het onderbeen naar voren kan schuiven en de achterste kruisband voorkomt dat het onderbeen naar achteren kan schuiven. Binnen in de knie liggen twee kraakbeenschijfjes, de menisci, welke een schokdempende werking hebben. De menisci zitten met kleine bandjes vast aan het scheen-, en kuitbeen.
Afbeelding anatomie van de knie
Hoe ontstaat een patella luxatie?
Er bestaan twee verschillende oorzaken van een patella luxatie:
1. Aangeboren: dit is verreweg de grootste groep! Het betreft hier een ontwikkelingsstoornis, de oorzaak hiervan is niet bekend.
2. Ten gevolge van trauma. Omdat dit slechts zelden voorkomt, gaan we in dit artikel verder in op de aangeboren variant.
De knieschijf (patella) is gelegen in een geul aan de voorzijde van de knie. De knieschijf wordt aan de bovenkant en aan de onderkant met de spieren in het boven en onderbeen verbonden met de spieren in het bovenbeen en het onderbeen. Bij buigen en strekken van de knie beweegt de knieschijf met de beweging mee door de geul. De geul is bij gezonde dieren diep genoeg en voorkomt dat de knieschijf naar opzij, uit de geul, beweegt. Daarnaast zorgt het gewrichtskapsel er ook voor dat de knieschijf op zijn plaats blijft.
Bij dieren met een patella luxatie blijkt vaak dat deze geul er afwijkend uitziet: de geul is te ondiep of is zelfs nauwelijks aangelegd. De knieschijf kan hierdoor gemakkelijk uit de geul gaan. Dit zorgt ervoor dat het gewrichtskapsel oprekt, waardoor het gewrichtskapsel de knieschijf ook niet meer op zijn plaats kan houden. Door de zich herhalende zijwaartse beweging van de knieschijf ontstaat er ook slijtage van het bot en kraakbeen, waardoor de geul nog ondieper wordt. Ook dit zorgt ervoor dat de knieschijf steeds gemakkelijker naar opzij schiet. Het in en uit de geul schieten van de knieschuif zorgt ervoor dat er ook ook schade aan het gewricht zelf ontstaat (arthrose).
Symptomen
Een dier met patella luxatie, belast de poot wisselend. Het ene moment belast het dier de betreffende poot helemaal niet, op andere moment wordt de poot wel belast. Hoe vaak het dier kreupel loopt, heeft te maken met de ernst van de aandoening.
Diagnose
Een patella luxatie is een ‘klinische diagnose’. Dit betekent dat de dierenarts kan voelen of bij het bewegen van het kniegewricht de patella wel of niet op zijn plaats blijft zitten. De dierenarts kan tijdens het onderzoek ook de ernst van de patellla luxatie vasttstellen. Er zijn verschillende gradaties:
1. De knieschijf kan uit de geul gedrukt worden, maar zal spontaan weer terug in de geul schieten als hij losgelaten wordt.
2. De knieschijf kan uit de geul geduwd worden. De knieschijf kan ook spontaan uit de geul gaan bij het passief bewegen van het gewricht.
3. De knieschijf ligt buiten de geul of kan nog wel terug geduwd worden in de geul door de dierenarts.
4. De knieschijf ligt naast de geul, maar kan niet meer teruggeduwd worden.
Als de diagnose patella luxatie gesteld is, is het advies om toch nog röntgenfoto’s van het gewricht te laten maken. Zo komen eventuele andere afwijkingen aan de knie aan het licht. Bovendien wordt er dan gekeken of er al slijtage aan het gewricht is opgetreden.
Therapie:
De beste therapie voor een patellla luxatie is chirurgie. De beslissing om te kiezen voor chirurgie is natuurlijk afhankelijk van de ernst van de klachten. Helaas is het zo dat bij bijna alle dieren de klachten alleen maar zullen verergeren, als ze niet geopereerd worden: hoe langer het probleem bestaat, hoe meer schade er ontstaat.
Op onze praktijk kan deze operatie (nog) niet uitgevoerd worden. Wij zullen u dan dus doorsturen naar een dierenarts-specialist.
Revalidatie
De nabehandeling van de operatie is zeer belangrijk en sterk van invloed op het succes van de behandeling. De eerste zes weken moet het dier rust houden en mag hij/zij alleen naar buiten om te poepen en te plassen. Daarna zal er door middel van röntgenfoto’s controle plaatsvinden van de operatie. Als het beeld op de röntgenfoto’s er goed uit ziet, zal daarna de beweging weer langzaam opgebouwd worden, uiteraard in overleg met de specialist die uw hond geopereerd heeft.
Vragen?
Mocht u nog vragen hebben over huidproblemen bij huisdieren, u kunt de dierenartsen bereiken tijdens het telefonisch spreekuur (maandag t/m zaterdag tussen 08.00 en 09.00) of maak een afspraak met een dierenarts op onze vestiging in Leiden of Voorschoten.