Leishmaniose is een infectie met de Leishmania-parasiet. Deze parasiet wordt overgebracht door zandvliegjes. Deze zandvliegjes komen (nog) niet voor in Nederland. Maar als uw hond geboren is in een risicogebied (zie hieronder) of daar op vakantie is geweest kan hij/zij een infectie opgelopen hebben.

Risicogebieden Leishmania

De zandvlieg die de Leishmania parasiet overbrengt komt vooral voor in warmere gebieden zoals het Mediterrane gebied (Zuid-Frankrijk, Italië, Griekenland, Spanje, Portugal, Turkije), het Midden-Oosten, Centraal-, en Zuid-Amerika. In deze gebieden zijn soms wel 4 van de 10 honden besmet met leishmania. Verblijft u met uw hond in deze gebieden, ook al is het maar heel kort, dan kan uw hond besmet raken.

Hoewel de naam anders suggereert, komen zandvliegjes niet alleen op het strand voor, ze worden ook gezien in bosrijke en stedelijke gebieden. Zandvliegjes worden met name in de warme maanden gezien en zijn het meest actief bij zonsopgang en zonsondergang. Het zijn zeer kleine vliegjes die niet altijd duidelijk te zien zijn.

Hoe wordt Leishmania overgebracht?

Leishmaniose bij de hond wordt veroorzaakt door een kleine parasiet die in cellen leeft. De ziekte wordt verspreid door zandvliegjes die eerst een hond met Leishmaniose hebben gebeten en vervolgens een andere hond bijten. In theorie kan een besmette hond ook direct een andere hond infecteren, dit wordt echter zeer zelden tot nooit gezien.

Wat zijn de verschijnselen van Leishmania?

Wanneer een hond in het buitenland geïnfecteerd is met leishmania kan het soms nog erg lang duren (van een paar maanden tot zelfs enkele jaren) voordat er verschijnselen optreden. Daarnaast zijn de verschijnselen vaak erg algemeen, wat het moeilijker maakt om de diagnose te stellen.

Wanneer uw hond vage klachten heeft en in een risicogebied is geweest (al was het maar voor een korte periode) dan is het altijd verstandig om dit aan uw dierenarts te melden.

De verschijnselen van een Leishmania-infectie kunnen per dier erg verschillen. De ernst van de symptomen kan variëren van heel subtiel tot zeer ernstig. Verschijnselen die kunnen optreden zijn:

•  Gezwollen lymfeknopen
•  Verminderde eetlust
•  Verminderd uithoudingsvermogen / slomer zijn
•  Huidproblemen
•  Gewrichtsproblemen
•  Veel drinken/plassen
•  Braken / diarree
•  Lange broze nagels

Hoe kan de diagnose gesteld worden?

Er zijn meerdere testen ontwikkeld om Leishmania te diagnosticeren. Echter, niet elke test is even betrouwbaar. Daarom is het belangrijk dat wanneer uw hond in het buitenland getest is, wij weten welke test gebruikt is. Sommige testen geven enkel aan of een hond in contact is geweest met geïnfecteerde zandvlieg terwijl andere testen een actieve infectie kunnen aantonen.

Daarnaast zijn er soms ook nog aanvullende bloedonderzoeken nodig om te bepalen of er door de Leishmania-parasiet al schade is veroorzaakt aan de lever en nieren.

De dierenarts zal per dier bekijken welke testen uitgevoerd moeten worden.

Behandeling Leishmania

Wanneer een hond niet behandeld wordt kan dit uiteindelijk tot de dood leiden. Zelfs met de huidige behandeling is het niet altijd mogelijk de parasiet in zijn geheel uit te bannen omdat deze zich ook kan ‘schuilhouden’ op plekken in het lichaam waar de medicijnen onvoldoende komen. Desondanks kan de behandeling ervoor zorgen dat de klinische symptomen drastisch minder worden waardoor er een betere kwaliteit van leven is. De behandeling is over het algemeen meerdere maanden en in sommige gevallen kan het nodig zijn om de hond levenslang te behandelen.

Het blijft daarom nodig om regelmatig controles uit te voeren.

Voorkomen van Leishmania

Voorkomen is beter dan genezen. Daarom raden wij u ook zeker aan om uw dier te beschermen tegen Leishmania wanneer de hond mee op reis gaat naar een risicogebied. Dit kan doormiddel van speciale halsbanden die zandvliegjes afweren, deze halsbanden zijn alleen bij de dierenarts verkrijgbaar, niet in de dierenspeciaalzaak. Daarnaast is het aan te raden om honden rond zonsopgang en zonsondergang binnen te houden omdat de zandvliegjes dan het meest actief zijn.

Sinds kort is er ook een vaccinatie tegen Leishmania op de markt. Omdat deze een aantal keer gegeven moet worden voordat deze vaccinatie voldoende bescherming biedt, is deze vaccinatie alleen aan te raden voor dieren die zeer lange tijd in een risicogebied verblijven.

Op dit moment komt de zandvlieg die Leishmania tussen honden overbrengt niet voor in Nederland. Honden die nog nooit in het buitenland zijn geweest, hebben dus een zeer kleine kans om Leishmania op te lopen.

Leishmania en mensen

Leishmania kan ook bij mensen voorkomen maar zover bekend is er nog nooit aangetoond dat iemand door zijn/haar hond is besmet.

Vragen?

Mocht u nog vragen hebben over Leishmania, u kunt de dierenartsen bereiken tijdens het telefonisch spreekuur (maandag t/m zaterdag tussen 08.00 en 09.00) of maak een afspraak met een dierenarts op onze vestiging in Leiden of Voorschoten.