Heupdysplasie bij de hond is een aandoening die we helaas nog met enige regelmaat zien bij de jonge hond. In dit artikel lichten we deze aandoening verder toe.

De opbouw van het heupgewricht

Het heupgewricht is een kogelgewricht dat uit twee onderdelen bestaat:

• De heupkom, ook wel acetabulum genoemd, is een onderdeel van het bekken
• De heupkop, ook wel femurkop genoemd, is het bovenste deel van het dijbeen.

Hoe ontstaat heupdysplasie?

Bij sommige honden zijn het gewrichtskapsel en –banden niet stevig genoeg. Hierdoor wordt de heupkop onvoldoende in de heupkop gedrukt. Dit zorgt ervoor dat het heupgewricht zich niet mooi als een kogelgewricht ontwikkelt. De heupkop wordt daardoor niet mooi rond maar juist afgeplat en de heupkom wordt ondiep.

Deze afwijkende vorm van het gewicht in combinatie met een slecht ontwikkeld gewrichtskapsel zorgt ervoor dat de heupkop gemakkelijk (deels) uit de heupkom kan schieten. De kop schiet vervolgens ook weer direct op zijn plek. Dit fenomeen (‘subluxeren’) is niet alleen pijnlijk voor de hond, maar geeft ook schade aan het gewrichtskraakbeen en het kapsel. Het gevolg hiervan is dat er uiteindelijk een verdikt kapsel en arthrose van het gewricht ontstaat.

Als de hond ouder wordt kan het gebeuren dat door het verdikte gewrichtskapsel en de arthrose in het gewricht, het heupgewricht uiteindelijk weer stabiliseert en minder pijnlijk wordt. De klachten die eerst gezien werden nemen dan weer af, het probleem is echter niet verdwenen!

Erfelijkheid

Heupdysplasie is een erfelijke aandoening. Dit houdt in dat bepaalde dieren aanleg voor deze aandoening in hun genen hebben. Maar niet ieder dier met aanleg voor heupdysplasie zal hier ook daadwerkelijk last van krijgen. Dat hangt af van vele factoren.

Er zijn diverse factoren waarvan vermoed wordt dat ze invloed hebben op het ontstaan van heupdysplasie bij dieren met aanleg. Echter, alleen van overgewicht is onomstotelijk bewezen dat het in direct verband staat met de ernst van de klachten.

Helaas kunt u door de hond netjes op gewicht te houden, niet altijd heupdysplasie voorkomen. Maar een hond zonder overgewicht zal minder afwijkende heupen ontwikkelen en minder klachten krijgen dan een hond met overgewicht.

Van andere factoren, zoals wild spelen en traplopen is nooit wetenschappelijk bewezen dat het heupdysplasie in de hand werkt, maar door deze bewegingen zal de heup vaker in en uit de kom schieten waardoor het gewrichtskapsel en –kraakbeen meer beschadigd wordt.

Symptomen van heupdysplasie bij de jonge hond

De klachten bij jonge dieren kunnen heel aspecifiek en wisselend zijn. Soms valt het de eigenaar pas op wanneer hij/zij met de pup naar cursus gaat en ziet dat de hond veel minder beweegt en meer ligt/zit dan de andere honden. Overige klachten die gezien worden bij heupdysplasie zijn:

• Stijf uit de mand komen, met name als de hond heeft gerust na veel spelen/lopen
• Een wiegende gang
• Een ‘knappend’ geluid tijdens het lopen

Omdat vaak beide heupgewrichten zijn aangetast, tonen jonge honden met heupdysplasie meestal niet opvallend kreupel.

De honden vertonen deze verschijnselen meestal op een leeftijd van 6 tot 18 maanden. Daarna verdwijnen de klachten vaak omdat het gewricht door het verdikte kapsel en de arthrose gestabiliseerd wordt. De heupdysplasie blijft echter aanwezig. Hierdoor zien we op latere leeftijd dat er ten gevolge van de ernstige arthrose weer klachten ontstaan.

Diagnose van heupdysplasie

Lichamelijk onderzoek

Door een lichamelijk onderzoek uit te voeren kan een dierenarts al een indruk krijgen of de heupen te los in de heupkom zitten.

Röntgenfoto

De definitieve diagnose kan het best gesteld worden door middel van een röntgenfoto. Soms is er al op 6 á 7 maanden leeftijd slijtage aan de heupen zichtbaar. Voor de behandeling geldt dat deze succesvoller is wanneer deze op jonge leeftijd wordt uitgevoerd. Wanneer u twijfelt over de heupen van uw hond, zorg dat u tijdig een afspraak op de praktijk maakt.

Behandeling heupdysplasie

In tegenstelling tot wat veel mensen denken zijn er, zeker bij jonge honden, diverse behandelmogelijkheden voor honden met heupdysplasie. Welke behandeling het best geschikt is hangt af van veel verschillende factoren, onder andere de leeftijd van de hond. Omdat dit specialistische ingrepen zijn, zullen wij u hiervoor ook naar een orthopedisch specialist doorverwijzen. Hij/zij kan u dan uitgebreid voorlichten welke behandeling het best geschikt is voor uw hond en hoe de revalidatie zal verlopen.

Fokadvies

Omdat heupdysplasie een erfelijk probleem is wordt aangeraden om niet te fokken met dieren met HD. Om deze reden wil de rasvereniging dat bij sommige rassen voorafgaand aan het fokken officiële röntgenfoto’s van de heupen gemaakt worden. Mocht u willen fokken met uw rashond, neem dan altijd even contact op met de rasvereniging.

Vragen?

Mocht u nog vragen hebben, u kunt de dierenartsen bereiken tijdens het telefonisch spreekuur (maandag t/m zaterdag tussen 08.00 en 09.00) of maak een afspraak met een dierenarts op onze vestiging in Leiden of Voorschoten.