Feline Leukemie Virus (FeLV) is over de hele wereld verspreid en is de meest voorkomende oorzaak van verschillende soorten tumoren bij katten, waaronder lymphoma, lymfosarcoma en leukemie. Daarnaast kan het virus het afweersysteem van de kat ondermijnen waardoor vrij onschuldige infecties fataal kunnen verlopen.

Infectieverloop FeLV

FeLV is een virus dat heel sterk aan de kat gebonden is en in de buitenwereld niet lang overleeft. Infectie gebeurt dan ook enkel door direct contact tussen katten onderling.

Deze overdracht kan gebeuren via speeksel, urine, bloed, ontlasting, slijm. Een drachtige poes kan het virus ook via de baarmoeder aan de kittens overdragen.

Na infectie treedt er eerst een virusvermeerdering op in de lymfeklieren van de keel. Vervolgens komt het virus in het bloed terecht en wordt getransporteerd naar het beenmerg (waar de aanmaak van zowel rode als witte bloedcellen plaatsvindt), waar opnieuw een virusvermeerdering plaatsvindt. Vanuit het beenmerg kan FeLV zich naar allerlei andere organen verspreiden, zoals lever, nier, milt, oog, zenuwen …en de speekselklier, van waaruit dan weer besmetting van nieuwe katten kan plaatsvinden.

Wat er klinisch met een besmette kat gebeurt, is afhankelijk van verschillende factoren waaronder de leeftijd van de kat en de toestand van zijn afweersysteem.

1. Een groot deel van de katten is sterk genoeg om het virus te elimineren. Dit gebeurt meestal reeds in de keel, soms pas in het beenmerg. Hoeveel procent van de katten tot deze categorie behoort, is niet exact bekend. In elk geval is het zo dat het grootste deel van de gezonde, volwassen katten een infectie de kop zal indrukken, terwijl geinfecteerde kittens bijna allemaal de ziekte zullen ontwikkelen.

2. Als een kat onvoldoende afweer heeft om de FeLV infectie te elimineren, is de kans groot dat hij/zij vroeg of laat een van de zogenaamde ‘FeLV gerelateerde ziektes’ gaat ontwikkelen. Dit gebeurt meestal tussen enkele maanden en 3 jaar na infectie.

Symptomen FeLV

De klinische symptomen die met deze ’FeLV gerelateerde ziektes’ gepaard gaan kunnen velerlei zijn. De voornaamste zijn:

1. Voortplantingsstoornissen, zoals onvruchtbaarheid, abortus, doodgeboren kittens of sterfte van pasgeboren kittens.

2. Tumoren op verschillende plaatsen in het lichaam.

Afhankelijk van de plaats waar een dergelijke tumor zich ontwikkelt kan dit leiden tot verschillende symptomen:

• In de thymus, een orgaan voor in de borstholte, kan deze tumor erg snel groeien en veroorzaakt een ophoping van vocht
• Tussen de longen en de wand van de borstkas, met erge benauwdheid als gevolg. Deze vorm komt vooral voor bij jongere dieren.
• Als de tumoren in de organen van het spijsverteringsstelsel voorkomen kunnen ze braken, diarree en gewichtsverlies veroorzaken.
• Ook de nieren, lever, milt en lymfeknopen zijn vaak aangetast en dat veroorzaakt vaak eerder vage symptomen, die ook bij tal van andere aandoeningen kunnen passen.

3. In zeldzamer gevallen ziet men soms tumoren van zenuwen met verlammings-verschijnselen als gevolg, oogproblemen en bottumoren.

Misschien nog wel de belangrijkste probleem van FeLV is het ondermijnen van het normale afweersysteem van de kat, waardoor andere infecties (bv FIP, FIV) de kop kunnen opsteken. Hierdoor kunnen banale bacteriële infecties, die bij een normale kat geen enkel probleem veroorzaken, fataal kunnen aflopen.

Als een kat er niet in slaagt FeLV in eerste instantie te elimineren en de ziekte zich ontwikkelt, zal deze uiteindelijk steeds dodelijk aflopen.

Diagnose FeLV

Er zijn verschillende bloedtesten beschikbaar voor het opsporen van FeLV, waarvan sommige in de dierenartspraktijk gedaan kunnen worden. Andere moeten door gespecialiseerde laboratoria worden uitgevoerd. Het stellen van een diagnose kan belangrijk zijn. Enerzijds bij klinisch verdachte dieren maar anderzijds ook voor het opsporen van (ogenschijnlijk gezonde) dragers.

Het interpreteren van de uitslag van een dergelijk bloedonderzoek is echter niet altijd eenvoudig. Het is namelijk zo dat:

• een dier, dat positief reageert op de test, mogelijk bezig is het virus te elimineren en dus na verloop van tijd negatief zal zijn. Dit geldt niet voor klinisch zieke, van FeLV verdachte dieren; een positieve bloedtest is hier bewijzend. Erg verwarrend in het stellen van de diagnose is het feit dat een ziek, aan FeLV lijdend dier, evengoed een (op dat moment) negatieve bloedtest kan hebben, in sommige FeLV-vormen zelfs tot 60%.
• een dier, dat negatief reageert op de test, zit mogelijk nog in de incubatietijd kan dus eigenlijk positief zijn. Daarom is het soms aangewezen de bloedtest na verloop van tijd te herhalen.

Naast bloedtesten kan ook in een biopsie van een verdacht stukje weefsel FeLV opgespoord worden.

Preventie en behandeling FeLV

Aangezien FeLV vrijwel uitsluitend wordt overgedragen door direct contact tussen katten onderling, is de belangrijkste bestrijdingsmethode het opsporen van FeLV positieve dieren. Een eigenaar zal er verder voor moeten zorgen, dat een besmette kat niet meer met andere katten in contact kan komen.

Dit kan betekenen, dat een kat niet meer naar buiten en soms kan het zelfs betekenen dat een kat moet inslapen.

Daarnaast bestaat de mogelijkheid om tegen FeLV te enten, maar om verschillende redenen wordt deze enting op de meeste plaatsen niet routinematig toegepast.

FeLV blijft buiten de kat niet lang leven en wordt snel geïnactiveerd door de meeste gangbare ontsmettingsmiddelen.

Een specifieke behandeling tegen FeLV is niet voorhanden. Als de diagnose gesteld is, wordt meestal overgegaan tot euthanasie.

Vragen?

Mocht u nog vragen hebben over Feline Leukemie Virus (FeLV) , u kunt de dierenartsen bereiken tijdens het telefonisch spreekuur (maandag t/m zaterdag tussen 08.00 en 09.00) of maak een afspraak met een dierenarts op onze vestiging in Leiden of Voorschoten.